DILI, 06 outubru 2021 (TATOLI)-Portugal no Uniaun Europeia (UE), reforsa biblioteka jurídika sira ho lian portugués iha Timor-Leste.

Iha ámbitu Projetu Apoiu ba Konsolidasaun Estadu Direitu (PACED) husi nasaun sira Áfrika husi Lian Portugués (PALOP) iha Timor-Leste, ne’ebé iha sira-nia objetivu sira maka reforsu husi kapasidade institusionál husi autoridade kompetente sira iha nível lejislativu, ezekutivu no judisiáriu.

Kuarta ne’e (06/10/2021), iha embasada Portugal, iha Dili, entrega bibliotéka jurídika sira iha lian portugués ba entidade parseiru Timoroan sira.

Iha serimónia entrega kolesaun bibliográfika hala’o ho prezensa husi Embaixadór Portugal nian, José Pedro Machado Vieira, Xefe Delegasaun Uniaun Europeia nian iha Timor-Leste, Andrew Jacobs, no reprezentante sira husi entidade parseira timoroan sira hanesan servisu husi Ordenadór Nasionál Ministériu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun (MNEC,sigla portugés) Tribunál Rekursu (TR), Sentru Formasaun Jurídika no Judisiária (SFJJ), Prokuradoria-Jerál Repúblika (PGR),Komisaun Anti-Korrupsaun (CAC) no Unidade Informasaun Finanseira.

“Entrega aservu bibliográfiku jurídiku ida ne’e kompostu husi obra sira referénsia iha ámbitu direitu penál no prosesual , mosu hanesan resposta ba nesesidade sira ne’ebé maka identifika husi parseiru sira PACED nian no sei kontribui ba reforsu kapasidade Timor-Leste nia esforsu sira ba prevensaun no luta kontra korupsaun, brankeamentu kapitál no kriminalidade organizada, partikularmente ba tráfiku droga nian,” Haktuir nota ne’ebé Agência Tatoli asesu.

Xefe Delegasaun UE, Andrew Jacobs,afirma katak Estadu direitu maka valór fundamentál sira husi Uniaun Europeia no dezenvolve instrumentu sira oin-oin atu promove no defende nia.

“Ida ne’e maka pré-rekezitu ida ba protesaun ba valór fundamentál sira hotu. Sira maka valór universal sira. Liuhusi PACED, ami tradus ami-nia kompromisu polítiku ba asaun prátika hodi kontribui ba justisa no Estadu Direitu iha Timor-Leste”nia hateten

Uniaun Europeia hakas han atu apoia justisa Timoroan, ne’ebé iha protesaun ba direitu sira ba julgamentu ida ne’ebé justu ba sidadaun sira, ne’ebé polísia, prokuradór no juiz sira servisu hamutuk. “Hamutuk ita sei sai forte liután,” Nia afirma tan

Nune’e mós, Embasadór Portugal, José Pedro Machado Vieira, subliña katak fenómenu kriminál sira hanesan korupasaun, brankeamentu kapitál no kriminalidade organizada, partikulármente ba tráfiku droga nian, afeta diretamente governasaun di’ak husi komunidade ida, ne’ebé tau iha kauza ai-rin sira husi Estadu direitu.

“Ida ne’e maka vizaun integrada no jerál husi problema sira ne’ebé envolve instituisaun sira oin-oin ho kompeténsia iha área sira ne’e, maibé lihusi husi haforsa rede koperasaun sira iha ámbitu husi bloku rejionál PALOP-TL, ne’ebé sei permite atu simu efikásia sustentabilidade iha resposta sira,” Diplomata ne’e hateten.

Enkuantu ho durasaun to’o dezenbru 2021, PACED iha orsamentu globál millaun 8,4 euro, ne’ebé finansia liu husi 10 Fundu Europeu husi Dezenvolvimentu Uniaun Europeia nian, kofinansia no jere husi Koperasaun Portugeza liuhui Camões- Institutu Koperasaun no Lian, I.P.

PACED iha hanesan objetivu sira afirmasaun no konsolidasaun Estadu Direitu iha PALOP no iha Timor-Leste, hanesan mós prevensaun no luta kontra korupsaun, brankeamentu kapitál sira no kriminalidade organizada, partikularmente ba tráfiku droga nian.

Jornalista:Nelson de Sousa